Problem dostępności miedzi budzi duże zainteresowanie, zwłaszcza że miedź jest kluczowym surowcem w wielu sektorach, takich jak elektronika, energetyka, transport oraz rozwój technologii ekologicznych (np. energii odnawialnej). Chociaż miedzi jest stosunkowo dużo w skorupie ziemskiej, wyzwania związane z jej wydobyciem i przetwarzaniem mogą w przyszłości prowadzić do niedoborów.
Dlaczego miedź jest tak istotna?
– Przewodnictwo elektryczne i cieplne: Miedź jest drugim najlepszym przewodnikiem elektrycznym (po srebrze), co czyni ją niezbędną w elektronice, instalacjach elektrycznych i infrastrukturze energetycznej. Zgodnie z danymi przedstawionymi przez KGHM, wykorzystanie miedzi pozwala zmniejszyć zużycie energii o 20–30% Dzięki wyjątkowym właściwościom elektrycznym miedź może przewodzić prąd nawet o 60% skuteczniej niż aluminium.
– Zastosowania w zielonych technologiach: Wytwarzanie turbin wiatrowych, paneli słonecznych i pojazdów elektrycznych wymaga znacznych ilości miedzi, więc wzrost produkcji tych technologii zwiększa popyt na ten metal.
Czy może zabraknąć miedzi?
1. Rosnący popyt:
– Przewiduje się, że zapotrzebowanie na miedź wzrośnie, głównie ze względu na zieloną transformację gospodarczą. Energia odnawialna, elektryfikacja transportu i infrastruktura energetyczna wymagają znacznych ilości miedzi.
– Według szacunków, tylko sektor elektromobilności może zwiększyć globalny popyt na miedź o około 10-15% w ciągu najbliższych dekad.
– Jak wynika z raportu IEA „World Energy Outlook 2024” zapotrzebowanie na miedź w 2035 roku sięgnie 27 mln ton, a podaż wyniesie nieco powyżej 20 mln ton.
2. Ograniczenia podaży:
– Złoża o malejącej jakości: Wiele z obecnie eksploatowanych złóż ma coraz niższą zawartość miedzi, co oznacza, że wydobycie staje się droższe i mniej efektywne.
– Wyczerpywanie się łatwo dostępnych złóż: Wiele dużych i łatwo dostępnych złóż jest już wyczerpywanych. W związku z tym przyszłe wydobycie może wymagać bardziej zaawansowanych technologii i będzie droższe.
– Problemy geopolityczne i środowiskowe: Eksploatacja miedzi w niektórych regionach, np. w Chile czy Peru (kraje będące głównymi dostawcami miedzi), napotyka na ograniczenia związane z kwestiami politycznymi, społecznymi oraz na problemy z dostępem do wody.
3. Recykling jako rozwiązanie:
– Recykling miedzi: Miedź jest jednym z metali, które można wielokrotnie przetwarzać bez utraty jakości, co sprawia, że recykling jest obiecującym sposobem na zmniejszenie presji na wydobycie pierwotne.
– Rozwój technologii recyklingu: Aby recykling miedzi zaspokajał znaczną część popytu, konieczne są inwestycje w efektywne technologie odzysku oraz zwiększenie zbiórki i segregacji odpadów.
4. Innowacje i zamienniki:
– Alternatywy dla miedzi: Prace nad zamiennikami trwają, jednak trudno znaleźć substytuty, które łączą przewodnictwo i dostępność miedzi. Aluminium, choć tańsze i lżejsze, ma gorsze właściwości przewodzące i wymaga większych ilości, aby spełniać te same funkcje.
– Technologie oszczędzające miedź: Rozwój technologii produkcji może pomóc w optymalizacji zużycia miedzi, np. cienkie warstwy przewodzące czy miniaturyzacja komponentów elektronicznych.
Prognozy
– Średnioterminowo (najbliższe 10-20 lat): Przewiduje się, że rosnący popyt wywrze presję na ceny miedzi, co może wywołać chwilowe niedobory. Recykling i innowacje będą stopniowo zmniejszać tę presję.
– Długoterminowo: Jeśli rozwój recyklingu i technologii wydobywczych będzie przebiegał równolegle z rosnącym zapotrzebowaniem, niedobory miedzi mogą być w dużej mierze złagodzone. Jednak dalsze inwestycje w badania nad alternatywami i efektywnością zużycia miedzi będą niezbędne.
Podsumowanie
Realia przemysłu wydobywczego są bardzo skomplikowane z kilku powodów. Uzyskanie pozwolenia na wydobycie to proces wymagający nie tylko spełnienia wielu formalności, ale także przejścia przez skomplikowane procedury administracyjne i środowiskowe. Średni czas potrzebny na przejście od odkrycia złoża do rozpoczęcia jego eksploatacji wynosi około 15 lat. Obejmuje to m.in. badania geologiczne, analizy środowiskowe, konsultacje społeczne oraz uzyskanie wszystkich niezbędnych decyzji administracyjnych. Tak długi okres oczekiwania może znacząco opóźniać rozwój inwestycji, wpływając na dostępność surowców oraz stabilność ich dostaw na rynek. Tak wynika z badań S&P Global.
Kolejnym powodem jest zmaganie się wydobywców ze zwiększonymi kosztami produkcji i wydobycia co odstręcza od poszukiwania nowych zbóż. Zgodnie z danymi Bloomberg Intelligence, nakłady inwestycyjne na eksplorację nowych złóż wśród trzech największych spółek wydobywczych – BHP, Anglo American i Rio Tinto – wyniosły w 2023 roku jedynie 2 miliardy USD. To znaczący spadek w porównaniu z poziomem sprzed dekady, kiedy to kwoty te były dwukrotnie wyższe. Taki trend może budzić niepokój, ponieważ obecna produkcja miedzi opiera się w dużej mierze na złożach odkrytych w drugiej połowie XX wieku, głównie w latach 50., 60., 70. i 80. Brak inwestycji w poszukiwania nowych zasobów oznacza, że w przyszłości branża może zmagać się z wyzwaniami związanymi z wyczerpywaniem się obecnych złóż.
Na Londyńskiej Giełdzie Metali cena miedzi wynosi obecnie około 9,7 tysiąca USD za tonę, co pokazuje, jak istotne znaczenie ma ten surowiec w kontekście globalnego rynku i rosnącego zapotrzebowania. W obliczu napięć między ograniczoną podażą a zwiększonym popytem, największe banki inwestycyjne, w tym JP Morgan, Bank of America i Goldman Sachs, przewidują dalszy wzrost cen. Według ich prognoz, cena miedzi może osiągnąć poziom około 12 tysięcy USD za tonę już w pierwszym kwartale 2026 roku. Taki wzrost mógłby mieć istotne konsekwencje dla wielu branż, w tym technologicznej, energetycznej i budowlanej, które są silnie uzależnione od tego metalu.
Choć fizyczny brak miedzi jest mało prawdopodobny, mogą wystąpić trudności z jej dostawą przy rosnącym popycie i malejącej jakości złóż. Koszt miedzi może wzrosnąć, co będzie miało wpływ na branże jej używające. Recykling oraz rozwój nowych technologii mogą pomóc w złagodzeniu problemów z dostępnością tego surowca w przyszłości.
Aby dowiedzieć się więcej o możliwościach wykorzystania miedzi i zapoznać się z jej ofertą, zapraszamy na nasza stronę.